Hacı Bektaş Veli İlkeleri ve Politikacı

Anadolu’nun Türkleşmesi İslam’ın yayılmasını sağlayan gönül önderi insanlardan bir 1209 yılında, Horasan Nişabur'da doğan Hacı Bektaşi Veli'dir… Hacı Bektaş Veli, 14. YY’ dan itibaren Anadolu’da etkinliği olan özgün bir şahsiyettir. Anadolu’da varlığını belli zaman aralıklarında sürdüren Bektaşi tarikatının piridir. Bir süreliğine de olsa II. Mahmut tarafından kapatıldı… Bu konuda iddialar çok ve çeşitlidir, ancak en güçlü sebep olarak özellikle Yeniçeri Ocağı üzerindeki etkisi nedeniyle bu önlemin alındığı noktasında mutabakat vardır.
Sultan Abdülaziz döneminde bu takke tekrar canlandı ve 25 Kasım 1925 tarihinde “Tekke ve Zaviyelerin” kapatılmasına kadar faaliyet gösterdi. Hacı Bektaş Veli, Anadolu’da Türkmen kültürünü İslam’la kaynaştırarak adeta bir “ödül harcı” halinde gerçek Müslümanlıkla Türk kültürünü birlikte kardı… Bu harcın ana kaynağı, Alevi-Bektaşi anlayışı, kültürü, öğretisiydi…
Hacı Bektaş, bu mayayı tam anlamıyla çalarken Türk halkının özü olan Anadolu’yla sadece yetinmedi; Balkanlar; Yunanistan, Kosova, Bulgaristan, Bosna, Arnavutluk, Makedonya, Gül Baba türbesinin bulunduğu Buda şehrinden Kafkaslara kadar birçok ilde (el’de) kabul gördü ve benimsendi… Hacı Bektaş Veli’nin “Eline, Beline, Diline” sahip olunma felsefesinin farklı toplumlarda gönülden benimsenmesinin temelinde karılan bu İslam-Kültür harcının ne denli sağlam kalitede olduğunu gösterir…
Hacı Bektaşi, Alevi Türkmen Kültürüyle eğitilmiş, öğretisini özümlemiş ve öğretecek düzeyde ve kalite ve kapsamda olmuş bir zat olması hesabıyla onun çok yönlü olarak araştırılması ve öğrenilmesi gerekir… Bektaş’ı tanıyan hemen her birey, mutlaka onun hakkında çok iyi bilgilere de sahiptir.
Hacı Bektaş Veli’yi bilmek için illaki bir mezhebe ya da bir gruba dahil olmak gerekmiyor, insan olmak yeterlidir… Elbette ki Hacı Bektaş Veli’yi anlamak ve doğru algılamak her Türk vatandaşın görevi olmalıdır ki O’nun felsefesini hayatına uygulayabilsin…
**
”Eline, beline ve diline sahip (hâkim) ol…”
Hacı Bektaş Veli’nin bu çok önemli özdeyişin iki yönden anlam ifade eder.
Bunu açalım; cismani ve zahiri yönden olmak üzere…
Cismaniden kasıt, somut objeler aracılığıyla ortaya konulan durumların ifadesi…
Örneğin ‘eline sahip olmak’; her türlü hırsızlık ve haksızlıktan, kötülüklerden uzak durmak olarak genelleştirilebilir.
‘Beline sahip olmak’ ise işin cinsiyet boyutunda kişinin sahip olduğu zaafların gayrı meşru olarak kullanılmasına engel olmak olarak ifade edilebilir.
‘Diline sahip olmaya’ gelince bu daha da önem kazanıyor; kötü söz söyleme, insanları incitme, yalan söyleme, sözle insanları kandırma olmak üzere temel hedefler şeklinde genelleştirilir…
Günümüz politikacıların bir kısmı bu ifadeleri; 'el, bel ve dil' sadece bu anlamlarda algılamaktadır. Kaldı ki bu cismani araçların (el ve dil uzvun yapacağı yanlışlar ve kötülükler ile zina yapmaya aracı olan cinsellik uzuvları) da yanlışa yönelik kullanıldığı ve bunu söyleyen çirkin politikacıların itibar görmesi hayret vericidir.
İfade edilen “bel”i cinsellik olarak algılamak, hayvani duyguların önceliği olarak algılanır. Böyle bir algı, bireyin düşüncesini, zihniyetini ortaya koyar ve meşhur ifade ile özetlenir;”dervişin zikri ne ise fikri o mudur?” gerçeğini akla getirir…
Elinle, aklınla hile, hurda, hırsızlık yapacaksın; dilinle yalan söyleyecek, iftira atacak, insanları kırıp geçeceksin sonra da kaklım vatandaşa “ahkâm” keseceksin! Sahtekarlık bu!..
Açıkçası ibretlik bir durumdur. Hem “el, bel, dil” diyeceksin hem de bu uzuvları “yanlış-kötülük” anlamında kullanacaksın, yetmez bu yalancılığına rağmen itibar göreceksin ve “birileri” seninle “gurur” duyacak… Toplum bu minval üzerine şartlanmış ve yönlendirilmişimse demektir ki o toplumda her türlü melanet işleniyor… Bakınız etrafınıza kendinize hak vereceksiniz! Sonuç olarak çirkin politikacıları anladığı “el, bel ve dil” budur işte...
**
İkinci anlamına gelelim; yani zahiri ve esas anlamına… Yukarıdaki açıklama temelli yaklaşım anlayışına sahip olanlar, Hacı Bektaş Veli'yi hiç anlamamışlar demektir. Çünkü Hacı Bektaş Veli’nin anlayışı, düşüncesi, insanlara gösterdiği yol, felsefi içeriğinde saklıdır. Bu felsefede insan sevgisi, hoşgörü, paylaşım vardır… İnsanlık adına adalet, eşitlik vardır… Bu ifadelerle Hacı Bektaş Veli bir çığır açmıştır…
Şimdi gelelim yeniden “el, bel, dil” veciz sözlerin felsefi boyuttaki yani zahiri, gizli, anlamlarını açıklamaya… Hacı Bektaş Veli'nin sözlerindeki yüklü esas anlamlar şöyle özetlenebilir:
“EL”; ülkedir, yurttur, vatandır. Örnek olarak “Türkeli; Türk-eli”, “Rumeli; Rum-eli” ifadelerinde olduğu gibi… Hacı Bektaş Veli, vatanına, yurduna sahip ol; onu düşmanlarından koru, toprağını yabancılara satma, emperyalistlere askeri “üs” verme… Vatanın, toprağın “tapusunu” başkasına verirsen sen “kiracı” olursun… “El”den kasıt budur, zahiri ve anlamlı yönüyle…
**
“BEL”; soydur, soptur, kısaca milletin kendisidir… Sen milletinin soyunu, sopunu inkâr edersen, onu başka bir “şey” gibi gösterirsen ihanet etmiş olursun diyor Hacı Bektaş Veli… Milletine sahip olacaksın, ezdirmeyeceksin, köle yapmayacaksın, sömürtmeyeceksin, neslin düzgün devam etmesini sağlayacaksın diyor Hacı Bektaş Veli… Sen kalkıp milletinin milliyetini, milliliğini inkâr edersen, ona hakaret edersen “beline” de ihanet etmiş olursun… İşte “bel”den kasıt edilen temel anlam budur… “DİL”; ise konuştuğumuz dil Türkçedir. Çünkü Türk milletinin varlık sebebi, yaşama sırrı Türkçedir. Bir milletin varlığı diliyle mümkündür. Dili varsa, yaşıyorsa o millet vardır. Türkçe milletimizin bayrağıdır…
Sonuç olarak, Hacı Bektaş Veli'nin felsefesini anlamayan cahiller, “El, Bel, Dil” sahipliğini sadece cismani yönleriyle, yani dünyadaki meşru-gayrı meşru zevkleriyle örtüştürürler…
Doğruyu öğrenmeleri gerekir… Bu da feraset ve kabiliyet ister…