ATSO BAŞKANI DAVUT ÇETİN'DEN TEHLİKEYE İŞARET

ADEM AKALAN

 Antalya Ticaret ve Sanayi Odası’nın (ATSO) Ağustos Ayı Olağan Meclis Toplantısı ATSO Meclis Toplantı Salonu’nda gerçekleşti. ATSO Başkanı Davut Çetin, 1 Kasım seçimlerinden sonra da hükümet kurumunda uzlaşma olmazsa Türkiye’de demokrasinin geleceğinin sorgulanır hale geleceğini söyledi.
  ATSO Başkanı Davut Çetin konuşmasına ATSO’da Meclis Başkanlığı, Yönetim Kurulu başkanlığı görevlerinde bulunan ve geçtiğimiz günlerde hayatını kaybeden Kemal Kınay’ı saygıyla anarak başladı.

  “ŞEHİT ASKER VE POLİSLERİ RAHMETLE ANIYORUM”
  Güzel şeyler söyleyip, olumlu gelişmeleri konuşmak istediğini ifade eden ATSO Başkanı Çetin, yaşanan terör olaylarında öfkeden kaçınmanın, her zamankinden daha fazla akılla, serinkanlılıkla davranmanın gerektiğini belirtti. Başkan Davut Çetin, “Yakın tarihimizin en zor zamanlarından geçiyor, olağanüstü günler yaşıyoruz. Her gün askerlerimiz ve polislerimizin şehit cenazeleri geliyor ve sadece ocaklarına değil, bütün yurda, yüreklerimize ateş düşüyor. Askerimiz ve polisimiz kahramanca mücadele vermektedir. Şehit düşen genç asker ve polislerimizi bir kez daha rahmetle anıyor, terörle mücadele eden Mehmetçiklerimize şükranlarımı sunuyorum. Terör örgütünün bazı ilçelerde uzun süredir önemli hazırlık yapmış olduğunu, halkı da çatışmanın içine çekmeye çalıştığını görüyoruz. Böyle bir ortamda öfkeden kaçınmak, her zamankinden daha fazla akılla, serinkanlılıkla davranmak, 3 kez düşünüp 1 kez konuşmak gerekir. Terör örgütünün amacının halkı çatışmaya çekmek, etnik bölünme yaratmak olduğunu unutmamak, bu hataya düşmemek zorundayız. Haklı tepkilerimiz galeyana dönüşmemeli, sorunu daha da büyütecek bir hal almamalıdır. Özellikle milyonlarca turiste ev sahipliği yapan Antalya’da herkes daha dikkatli olmak durumundadır” dedi.

  “ÇİN EKONOMİSİ YAVAŞLAYINCA KÜRESEL PANİK BAŞLADI”
  Terörün yürekleri yakarken, ekonomide de moral bozan gelişmelerle karşı karşıya olduklarını söyleyen ATSO Başkanı Davut Çetin, Çin ekonomisinin yavaşlamasının ardından küresel paniğin yaşandığını ifade etti. Çetin, “Türkiye’nin kendi yapısal sorunlarına, dünden bu yana yeni bir küresel fırtına eklendi. Çin ekonomisi yavaşlayınca, Çin borsasındaki balon patladı ve şimdi küresel mali panik halini aldı. Çin borsası dün bir günde yüzde 8.5, son bir ayda yüzde 21, bir yıllık dönemde yüzde 44 değer kaybetti. Çin arkasından Asya ülkelerini ve Avrupa’yı etkiledi. Amerikan borsası açılınca önce sert düştü, kapanışa doğru sakinleşti. Fed’in faiz artırmasının zorlaştığı düşüncesi de Euro’nun prim yapmasına neden oldu. Bu fırtına gösteriyor ki, artık hem mali kriz hem de küresel durgunluk riskleriyle karşı karşıyayız. Bu ortamda en fazla kaybı en zayıf paralar yaşıyor ve bunlar arasında bizim paramız da var. Artık Türkiye’nin piyasalara güven verecek adımlar atması zorunludur” şeklinde konuştu.
  Türkiye ekonomisinde yapısal sorunların olduğunu sözlerine ekleyen ATSO Başkanı Çetin, konuşmasını şöyle sürdürdü:
  “Komite raporlarına baktığımızda birçok sektörümüz haksız rekabetten, mevzuat sorunlarından yakınmaktadır. Örneğin inşaat sektörü yıllardır müteahhitlik yasası bekliyor. Vergi adaletsizliği, ulaşım başta olmak üzere altyapı yatırımlarının yetersizliği, niteliksiz eleman ve işsiz üreten eğitim sistemi, hukuk sistemine güven kaybı, sosyal ahlakta ve ticari ahlakta bozulma, sokakta şiddet, çarpık kentleşmenin devam etmesi, çevrenin korunamaması gibi. Saymakla bitmiyor. Bu kürsüden daha önce de söyledim. Bu sorunlar ulusal uzlaşma olmadan çözülemez. Bu gerçeklere rağmen, artan teröre rağmen Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin(TBMM) tatilde olması yanlıştır. Bu kadar acil soruna rağmen siyasi partilerimiz arasında en küçük bir uzlaşma sağlanamamış olması Türkiye için büyük bir talihsizliktir. Bu ortamda siyasi belirsizlik devam ettirilmiş ve nasıl olacağı ve ne getireceği belli olmayan erken seçim gündeme girmiştir. Bu süreçte Türkiye 1.5 ay kaybetmiştir. 40 gün görüşme yapılmış, 40 gün sonra koalisyon görüşmedik denilmiştir. Bu nasıl iştir, akıl almıyor. Seçim süreci Şubat ayında başlamış ve böylece ekonomide 2015 yılı kaybedilmiştir. Şimdi 2016 yılının da kaybedilmesi riski bulunmaktadır. Çünkü ciddi kararlar alacak bir hükümet olmayacaktır. Seçimden sonra da uzlaşma olmaz ise Türkiye’de demokrasinin geleceği sorgulanır hale gelir.”

  “EKONOMİYLE İLGİLİ BEDDUA ALMAK İSTEMİYORUM”
  Dünyada Türkiye, Çin, Brezilya gibi ülkelerde de ekonomik sorunların demokrasinin zayıflığından kaynaklandığı belirten Başkan Çetin, gelişmiş demokrasiye geçilmeden orta gelir tuzağından çıkılamayacağını dile getirdi. ATSO Başkanı Davut Çetin, ”Ekonomik duruma ilişkin yorum yapmak istemiyorum. Çünkü olumsuz bir şey söyleyip beddua almaktan korkuyorum. İşsiz sayısı geçen yıla göre 250 bin arttı, Perakende ticarette yıllık artış yüzde 6.4 oranıyla enflasyonun altında. Reel sektör güven endeksi ve tüketici güven endeksi 2012 yılından bu yana en düşük düzeyde. Kredi ve kart borcunu ödeyemeyen kişi sayısı geçen yılın ilk altı ayında 692 binden 733 bine çıktı. Geçen yıllardan kalanlarla birlikte 2.5 milyon kişi kredi ve kart borcunu ödeyememiş durumda. Yılın ilk altı ayında karşılıksız çek sayısı geçen yıla göre yüzde 83 artış göstererek 7 binden 13 bine çıktı. Karşılıksız çek tutarında artış ise yüzde 15 düzeyinde. Protestolu senet tutarında yüzde 28 artış gerçekleşti” ifadelerini kullandı.
  Türk Lirasının Dolar karşısında son bir yılda yüzde 40’a yakın, son bir ayda yüzde 11 civarında değer kaybettiğini belirten Başkan Çetin, “Yabancı kuruluşlar halen TL'de sat önerisi veriyorlar ve buna 5 neden öne sürüyorlar, ekonomik ve siyasi belirsizlik, terör, cari açık, turizm gelirinin düşmesi, yabancı sermaye girişinin azalması. Dolayısıyla Dolara karşı değer kaybında TL en zayıf paralar arasında kalmaktadır” dedi.

  “DÖVİZDEKİ ARTIŞ TURİZMİ ARTIRMIYORSA ÜLKENİN FAKİRLEŞMESİNE NEDEN OLMAKTADIR”
  Dövizde artışın henüz ihracata ve turizme bir fayda getirmediğini de söyleyen ATSO Başkanı Çetin, “İhracatta Temmuzda yüzde 13, yedi aylık dönemde yüzde 9'a yakın düşüş söz konusu. Turizm gelirinde ilk altı ayda 1.2 milyar dolar düşüş var. Döviz arttıkça ithal girdi maliyetleri arttığı için ihracata yeterince fayda sağlamadığı bilinmektedir. 180 milyar dolar döviz açık pozisyonu olan reel sektör için dolarda her artış borç maliyetini artırmaktadır. Ayrıca, dövizdeki artış ihracatı ve turizmi artırmıyorsa ülkenin fakirleşmesine neden olmaktadır. Nitekim bu dolar kuruyla şu anda kişi başına gelirimiz 10 bin dolarlardan 8 bin dolarlara düşmüştür” şeklinde konuştu.

  “BİRKAÇ AY DAHA SEÇİM SÜRECİ, HÜKÜMET KURULMASINI BEKLEMEYE TAHAMMÜLÜMÜZ YOK”
  Türkiye’nin görünür tarihte ilk 10 ekonomi arasına girmesinin artık hayal olduğunu ifade eden başkan Çetin, Türkiye’nin mevcut yerini bile korumakta zorlandığını söyledi. Çetin, “Kimse konut satışına, otomobil satışına, lüks otomobillere bakıp kendini aldatmamalıdır. Türkiye’de yüzde 10-20 iyi, ortadaki kesim zar zor idare ediyor. En alttakiler ise gerçekten ezilmektedir. Türkiye’de mevduat sahiplerinin binde biri, toplam mevduatın 29’una sahip. Mevduat sahiplerinin en zengin yüzde 3’ü toplam mevduatın yüzde 80’ine sahip. Eğlence, otel-lokanta, otomobil-akaryakıt, eğlence harcamalarının yarısına yakınını en zengin yüzde 20 yapıyor. Eğitimde en zengin yüzde 10’luk kısımdaki bir kişi 50 fakire bedel harcama yapıyor. Gelir dağılımı şu açıdan önemlidir. Bir ülkede orta sınıf güçlü olmazsa orada sanayi gelişmiyor, markalaşma olmuyor ve bu geniş kesime hitap eden işletmeler de zorluk yaşıyor. Türkiye'de en zengin 2 milyon ve onlara satış yapanlar iyi durumda, diğerlerine Allah yardım etsin. Bu gelir dağılımı ile ekonomik ve sosyal istikrarın sürdürülmesi zordur. Şu anda ekonomide yüzde 3 civarında bir büyüme devam ediyor. Yani, öldürmeyen, ama özellikle KOBİ'leri süründüren bir büyüme yaşıyoruz. Birkaç ay daha seçim süreci, hükümet kurulması beklemeye bizim tahammülümüz yok. Mutlaka bu dönemde de hükümetin ve merkez bankasının aktif olması gereklidir. Merkez bankasının faizi şu anda ortalama 8.5'da, ama kredi faizleri yıllık yüzde 15'lerden başlayıp, tüketicide yüzde 25’lere kadar gidiyor. Kredi faizini artıran tek unsur Merkez bankası değil. Dönüp bankalara da bakmak gerekiyor” diye konuştu.

  “TURİZMDE CİDDİ SORUNLARIN OLDUĞUNU HÜKÜMET DE GÖRDÜ”
  Antalya, kredi ve mevduatta, ödenen çek tutarında Bursa'nın önünde yer aldığını ve 4’üncü il olduğunu belirten ATSO Başkanı Çetin, Antalya’nın 47 milyar kredi kullanmış durumda olduğunu dile getirdi. Başkan Davut Çetin, “Ekonomide iyi bir toparlanma olmazsa, bu göstergelerde bozulma bundan sonra başlayacaktır. Antalya’da turizmde şu anda yüzde 6 düşüşle devam ediyoruz. Temmuz’da bir toparlanma olmuştu, ancak son haftalarda terör haberlerinin de etkisiyle az da olsa bir düşüş tekrar başladı. Rusya kaybı telafi edilemedi. Son haftalarda dünya basınında Türkiye sadece terör haberleriyle anılıyor. Yabancı haber kanallarında bazen ilk haber Türkiye oluyor. Rusya başta olmak üzere bazı ülkelerde reklam ve tanıtım faaliyetlerinin artırıldığı açıklandı. Bu ortama rağmen bu önlemlerin alınması da olumlu bir gelişmedir. Ayrıca okulların tatilinin Kurban Bayramı’na kadar ertelenmesi de turizme bir ölçüde katkı yapacaktır. Bu önlemler turizmdeki sorunların ciddi olduğunu, Hükümetin de bunu gördüğünü göstermektedir. Bu duyarlılığın devam etmesini diliyorum” dedi.

  “TİCARETİN AVM’LERE KAYMASIYLA CADDE TİCARETİ ZAYIFLADI”
  Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin Şarampol Caddesi’nde bir proje başlattığını dile getiren ATSO Başkanı Çetin, Şarampol Caddesi’nin tramway sonrası trafik zorluğu nedeniyle kan kaybettiğine vurgu yaptı. Başkan Davut Çetin, “Yayalaştırma ve çevre düzenlemesi yapılacaktır. Şarampol Caddesi tramway sonrası trafik zorluğu nedeniyle kan kaybetmişti. Dolayısıyla bu da güzel bir gelişmedir. Aslında bundan da önemlisi ticaretin AVM’lere kaymasıyla birlikte cadde ticaretinin zayıflamasıdır. Bu nedenle aslında bütün önemli caddeleri tek tek ele almak ve artık cadde projelerini bir adım daha ileri götürmemiz gerekiyor. Bir caddede sadece yol ve kaldırım, kent mobilyası değil, binaların yüzeylerini yeniden yapmak, o caddeyi çekim merkezi yapacak kafeler ve restoranlar açmak gibi çalışmalar da yapmalıyız. Sanatçılar sokağı, balıkçılar sokağı, çiçekçiler sokağı gibi düzenlemeler yapılmalıdır. İstanbul’da Bağdat Caddesi, Asmalı Mescit, Kadıköy’de Caferağa Mahallesi örnekleri incelenmeli ve Antalya’ya uygulanmalıdır” şeklinde konuştu.

  AKS’YE EMEĞİ GEÇENLERE PLAKET
  ATSO Başkanı Davut Çetin, Antalya Kültür Sanat (AKS) binasının yapımında emeği olan inşaat komisyonu üyelerine teşekkür plaketi takdim etti. Başkan Çetin Hüseyin Barut, Ömer Dinç, İbrahim Koru, Ender Kuzucu, Ali Özgür Karagöz, Sıla Apan Cipcir, Mediha Kaya’ya plaket vererek emeklerinden dolayı hepsine teşekkür etti.