Belediyelerin bütçeleri

Antalya’nın 6360 sayılı kapsamında Bütünşehir olmasıyla birlikte 19 ilçenin merkez ilçe olmasından kaynaklı konulara değiniyorum.

Özellikle Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin hizmetlerinin ilçeler arasında eşit hizmet ve yatırım yapması ve bu yatırımların da sorunların önceliklerini belirlenmesi gerekliliğini vurgulamaya çalışıyorum.

Önümüzdeki yılın içme suyu tarifeleri belirlendiğinde de ilçeler arasında ki fiyat farklılıklarına değinmiştim.

Dün bu köşede yine ilçeler arasında ki toplu taşıma konusunu bu köşede dile getirmiştim.

Köşe yazımı yazmadan önce, gazetemiz Hürses’e özel haber yapmak için bu kez de Büyükşehir Belediyesi ile 19 ilçe belediyelerinin bütçelerini inceledim.

Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin 2016 yılı gelir-gider tahmini bütçesi 200 milyon lira iç ve dış borçlanma ile birlikte 1 milyar 460 milyon lira.

Büyükşehir Belediyesi, bu bütçe ile 20 bin 723 km2 ya da başka deyişle Gazipaşa’dan Kaş’a kadar 640 kilometre sahili bulunan Antalya’ya hizmet götürüp yatırım yapacak.

19 ilçe belediyesinin toplam tahmini bütçeleri ise 1 milyar 852 bin 510 lira 920 lira.

Genel toplama baktığımızda ise Antalya, yerel yönetimlerin 3 milyar 312 milyon 510 bin lira bütçesi ile yönetilecek. Yani bu bütçe ile sadece 2 milyon 222 bin 562 kişiye değil, her yıl tatil amaçlı gelen 12 milyon yabancı 5 milyon yerli turiste de hizmet etmiş olacak.

Genel toplam bütçeyi Antalya’nın nüfusuna böldüğümüz zaman yapılacak olan hizmet ve yatırımların kişi başına düşen payı yeni yıldan itibaren geçerli olacak olan bin 300 lira asgari ücretin biraz üstünde. Yani bin 500 lira civarında.

Turizm ve tarım ihracatından dolayı her yıl ülke ekonomisine milyarlarca lira katkı koyan Antalya’da kişi başına düşen hizmetin yaklaşık bin 500 lira olması turizm kentine yakışmıyor.

Bu rakamın düşük kalmasının nedenlerinden biri de Antalya’nın Genel Bütçe Vergi Gelir Payı’nın düşük olmasıdır.

Düşük olmasının nedeni ise kentte bulunan her bir turistik tesis ve yıldızlı otellerin merkezlerinin Ankara, İzmir ve İstanbul gibi kentlerde olmasıdır. Bundan dolayı da bu şirketler vergilerini de o kentlerde ödediği için Antalya’nın Genel Bütçe Vergi Gelir Payı düşük oluyor.

Rakamlar üzerinde yaptığım incelemede ortalama kişi başına düşen rakam bin 500 lira olarak çıkıyor ama birde ilçeler bazında rakamlara baktığımız zaman nüfus ve bütçe dengesizliği de ortaya çıkıyor.

İlçe belediyeleri hizmet belediyesi olduğu için yapacakları hizmetler klasik belediye hizmeti olabilir. Ancak, Büyükşehir Belediyesi hizmet belediyenin yanı sıra yatırımcı kuruluştur. Dolayısı ile Büyükşehir Belediyesi’nin tahmini bütçesi içinde kendi gelirlerinin yanı sıra ilçe belediyelerinin İller Bankası’ndan gelen payının yüzde 40’da yer alıyor. En büyük geliri ise Genel Bütçe ve Vergi Gelirleri Payı. Burada önemli olan bu payın arttırılmasıdır. Bunun arttırılması için Antalya’da bulunan ve şirket merkezleri farklı kentlerde olduğu için vergisini de o kentlerde ödeyen turistik tesislerin merkezlerinin Antalya’ya taşınmasıdır.

İşte o zaman Antalya biraz da olsa hak ettiği hizmeti fazla almaya başlar.