Duman ve is!

Şimdiki gençler ve çocuklar hiç görmedi gaz lambasını…

Bahçelerin en dulda yerinde iki taş üstünde altına çalı çırpı sürüp toprak tencereler üzerinde yemek pişirilen ocakları da…

Bugün el çırptığınızda Edison’un keşfettiği ampuller ışıkla doluyor…

Mahallenin meczuplarından biri:

“Olmaz azizim o ampuller beyaz, nurani ışık yayıyor… Nur Allah’ındır… Kâfir olursunuz ha!” Dediği için bizim mahallenin hastane sokağında yaşayanlar uzun süre direndiler florasan lambalara…

Gaz lambasının fitilini biraz uzun tuttuğunuzda ya da dibine vurduğunda içindeki gaz islenirdi lamba. O zaman ışığı daha az yayılırdı. Tıpkı güneşin önünde gelip duran bulut misali…

Sabahın erken saatinde bizleri okula saldıktan sonra anacığımın ilk işi gaz lambasının camını ince tülbendi dürüp kurşun kaleme dolayarak ve nefesiyle hohlayarak silerdi dumanın bıraktığı isi. Çünkü Edison’un ampulüydü gaz lambamız. Onun ışığında ders çalışırdık, aydınlatırdık gecelerimizi.

Nenem küçük bahçemizin gül ağaçlarının ta dibine kaydırdığı ocağa sürdüğü tencerelerin altı is tuttu mu anama seslenirdi:

“Külle, kumla ovala kuşhaneleri kızım. Gelen giden olur, pasaklıya çıkmazsın hanemiz.”Derdi.

Gün oldu mutfak gazları girdi evlerimize. Bahçedeki ocakların pabucu dama atıldı. Ama kadim komşumuz Seriye abla hiç yüz vermedi yeni yetme ocaklara. Bahçesindeki ocağında pişmeyen yemeği sofralarına koymadı. Şimdi ise bir apartmanda yaşıyor Seriye abla… Özlüyor mu bahçesindeki küçük ocağını?

İcatlar hayatı kolaylaştırmak içindir… Öyle de oldu. Çeşit çeşit ocaklar üretildi. Mini fırınlar girdi devreye. Şimdi ne is tutan gaz lambaları var ne de bahçe diplerinde tüten ocaklar.

Öyle ama hayatlarımızda sürüp giden dumanların isleri hiç yitip gitmedi.

Korkular, sindirmeler, yasaklar, huzursuzluklar nefeslerimizin isi oldu.

Medya üzerindeki otoriter baskı haber alma aydınlığının netliğini yok etmeye ayarlandı.

Eğer onların gözünden gören ve kulağından işiten olmaya direniyorsanız, sansür bir gaz lambasının ışığındaki loşluğa dönüştürülerek hayatlarınızda hohlayıp tülbentle sileceğiniz is olacak. Ve o is siz görmezden geldiğiniz sürece zifiri karanlıklar üstünüze gelmekte gecikmeyecek…