Önce "tarih bilmezlikten" kaynaklanan bilgisizlik veya bilinçli çarpıtma ürünü yanlış bir iddiayı düzelteyim. Birileri söyleyip duruyor ya; Türkiye'de anayasaları hep askeri yönetimler yaptı, diye… Yanlış bu. Türkiye'de askeri yönetim şartlarında yapılan iki anayasa var: 1961 ile l982.
Gerisi; yani Milli Mücadele dönemi dahil Cumhuriyet'in diğer iki anayasası A'sından Z'sine kadar "seçilmiş" meclislerin eseridir. 1921 Teşkilat-ı Esasiye Kanunu, Milli Mücadele-İstiklâl Harbi sürecini yöneten ilk Büyük Millet Meclisi'nce yapıldı. 1924 Anayasası da ikinci TBMM'nin yapım iradesinden çıktı; eğrisi doğrusu, eksiği fazlasıyla…
1921-2011… 90 yılda, askeri yönetim altında yapılmasına rağmen "ilerici-demokrat" nitelikli 1961 dahil dört anayasa eskiten Türkiye beşincisinin peşinde. Yeni anayasa yapım süreci TBMM Başkanı Cemil Çiçek'in AKP, CHP, MHP ve BDP'ye yaptığı çağrı ile resmen başlamıştı. 4 partinin atadıkları 3'er üye ile oluşturulan "TBMM Anayasa Hazırlık Komisyonu" ikinci bir ertelemeye uğramazsa bugün ilk toplantısını yapacak.
Usul esası belirleyecek
Komisyonun ilk toplantısında bundan böyle izleyeceği çalışma usul ve esaslarını tartışması ve ilk uzlaşmayı da bu noktada sağlaması bekleniyor. Bu nokta önemli; çünkü dört partinin temsilcileri -ki liderliklerinin yönlendirmesi altında çalışacaklar- üstlendikleri görev gereği yeni anayasanın bir tür "kara kalem eskizini" çizecekler.
12 üyeli komisyon "eskiz" veya "ön taslak" da denebilecek bir metin üzerinde nasıl çalışacağını bilmek için dahi bir yol haritasına; yani daha oturmuş ifade ile "usule" muhtaç. Ve bir temel ilke "usulün esastan önce geldiği"dir.
"Usul" bugün yine "esasa" önceliklidir; çünkü, nasıl yürüyeceğini bilemeyen bir komisyon nasıl bir anayasa taslağına varacağını hiç bilemez. Dolayısıyla, çözmesi gereken ilk "sorun" budur. İşe usul tartışmalarıyla başlayacak olan komisyonun göstereceği başarım (performans) veya başarısızlık yeni anayasanın akıbetini de etkileyecek.
12 sorumlu vekil
Anayasa Hazırlık Komisyonu AKP'den Ahmet İyimaya (Ankara), Mehmet Ali Şahin (Karabük), Mustafa Şentop (İstanbul); CHP'den Süheyl Batum (Eskişehir), Atilla Kart (Konya), Rıza Türmen (İzmir); MHP'den Tunca Toskay (Antalya), Oktay Öztürk (Erzurum), Faruk Bal (Konya); BDP'den Ayla Akat Ata (Batman), Altan Tan ( Diyarbakır), Sırrı Süreyya Önder (İstanbul) den oluşuyor. Parti liderlikleri bu isimleri görevlendirdi.
ABD'li ünlü yönetmen Sidney Lumet'nin 1957 yapımı "12 Öfkeli Adam" adlı filmini seyredenler, bir cinayet zanlısı hakkında suçlu veya suçsuz kararı verecek olan 12 jüri üyesi arasındaki sert ve gerilim yüklü tartışmaları hatırlayacaklardır.
"Bütün zamanların klâsikleri" arasındaki itibarlı yerini hâlâ koruyan bu filmde Henry Fonda, Lee J. Cobb, Martin Balsam gibi güçlü isimlerin canlandırdığı jürinin tek üyesi (H. Fonda) zanlının "suçsuzluğunu" 11 üyeye karşı inatla savunur ve sonunda hepsini ikna eder. "Zanlı suçsuzdur" kararı oy birliğiyle çıkar.
TBMM Anayasa Hazırlık Komisyonu üyesi 12 milletvekilini de kanımca Lumet'nin filmindeki jürinin "12 Öfkeli Adamı"na benzer, hatta onların temsil ettiği kadar büyük ve ağır bir sorumluluk bekliyor. Çünkü, bu konuda her şeyi değil ama "mayayı" onlar karacaklar.
Antalya’da elinde kesi bulunan kızı acil servisten geri çeviren özel hastane: "Başvuru sırasında kırmızı alanda 3 hasta vardı, kesi yeni değildi"
Antalya’daki teleferik kazasında 5 tutuklama
Oto galerici parkta tabanca ile vurularak öldürüldü
Antalya’da yürekleri ağza getiren kaza: 50 yıllık kamyon şoförünün refleksiyle hayatta kaldı
Antalya’da trafik kazası: 5 yaralı
Alanya’da 5 araç trafikten men edildi
Antalya, Rusya-Ukrayna savaşı sebebiyle yaşanan ihracat kaybını doğu ülkeleriyle kapatmaya çalışıyor
Kontrolden çıkan motosiklet trafik uyarı levhasının beton ayağına çarptı: 1 yaralı
Alanya’da kontrolden çıkan otomobil dereye uçtu; 1 ölü
Motosiklet kazası kuaför Özlem’i hayattan kopardı
Tsunami Geldi Böyle Oldu 02.04.2024 DR. ALİ YILMAZ