ATSO BAŞKANI ÇETİN İLE ATB BAŞKANI ÇANDIR, ENFLASYONU DEĞERLENDİRDİ

ATSO Başkanı Davut Çetin ile Antalya Ticaret Borsası ve BAGEV Başkanı Ali Çandır Kasım ayı enflasyon rakamları ile ilgili ayrı ayrı açıklama yaptılar.

ATSO BAŞKANI ÇETİN,

Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Başkanı Davut Çetin, yıllık enflasyonda 2003 sonrası dönemin rekorunun kırıldığını belirterek, "Enflasyon ve işsizlik gibi temel sorunlar ancak ekonomik yapısal sorunların aşılmasıyla çözülebilir. Ekonomik reformları, uzlaşmayla siyasi tartışmaların dışında tutmaya özen göstermeliyiz" dedi. 

  ATSO Başkanı Davut Çetin, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan kasım ayı enflasyon rakamlarını değerlendirdi. Başkan Çetin, "2017 Kasım ayı enflasyonu bir önceki aya göre TÜFE'de yüzde 1,49, yurtiçi ÜFE'de yüzde 2,02, yıllık enflasyon ise tüketici fiyatlarında yüzde 12,98, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 17,30 olarak gerçekleşmiştir. Bu rakamlara göre yıllık enflasyonda 2003 sonrası dönemin rekorunun kırılmış olduğunu görüyoruz" dedi.

 Kasımın zam şampiyonu domates

 Domatesin Kasım ayı zam şampiyonu olduğunu kaydeden Çetin, “TÜFE'de aylık olarak en yüksek artış gösteren seçilmiş maddeler yüzde 45,29 ile domates, yüzde 23,33 ile kabak ve yüzde 17,21ile kaban (kadın için) olurken, en fazla düşüş gösteren seçilmiş maddeler yüzde 19,95 karnabahar, yüzde 19,24 ile portakal ve yüzde 18,30 ile yurt içi bir hafta ve daha fazla süreli turlar olmuştur. TÜFE'de aylık yüzde 1.49'luk artışın 0.46'sı gıda, 0.33'ü ulaştırma, 0.28'i giyim, 0.19'u konut grubu fiyatlarından kaynaklanmaktadır. Yıllık yüzde 12.98'lik enflasyon oranının 3.4'ü gıda, 3.0'ı ulaştırma, 1.4'ü konut, 0.99'u ev eşyası, 0.92'si lokanta ve otel, 0.83'ü giyim fiyatlarından kaynaklanmaktadır. Yİ-ÜFE’de, Sanayinin dört sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 2,70, imalat sanayi sektöründe yüzde 2,41, su sektöründe yüzde 0,93 artış ve elektrik ve gaz sektöründe yüzde 3,73 düşüş olarak gerçekleşmiştir. Üretici fiyatlarında aylık yüzde 2.02 enflasyon oranının 0.65'i metal, 0.32'si petrol ürünleri, 0.24'ü tekstil, 0.30'u kimya-plastik fiyatlarından kaynaklanmaktadır. Yıllık yüzde 17.30 artışın 4.80'i metal, 1.96'sı tekstil, 1.80'i kimya-plastik, 1.41'i petrol ürünleri, 1.21'i gıda fiyatlarından kaynaklanmaktadır. Elektrik ve doğal gaz fiyatları enflasyona olumlu katkı yapmıştır.”

 Antalya örtüaltı tarım ürünlerine geçişin etkisi

 Kasım ayı enflasyonunda Antalya örtü altı tarım ürünlerine geçişin etkisi olduğunu belirten Davut Çetin, "Bununla birlikte işlenmemiş gıda haricindeki çekirdek enflasyon göstergeleri de yüzde 1'in üzerinde olmaya devam etmektedir. Yıllık enflasyondaki artışın dörtte biri gıda, yaklaşık beşte biri sebze ve meyve fiyatlarından kaynaklanmaktadır. Buna karşılık enflasyonda esas olarak döviz kurundaki artışın bedelini ödediğimiz üretici fiyatlarındaki artıştan da bellidir. Türkiye'de ihracat ve büyüme ithal girdiye bağlı kaldıkça kur artışı enflasyonu yüksek tutmaya devam edecektir. Bu nedenle artık ithal girdi bağımlılığını azaltacak yapısal reformlarda daha fazla zaman kaybetmemeliyiz" diye konuştu.

 Batı Akdeniz'de enflasyon

 Başkan Çetin, Antalya, Burdur ve Isparta'yı kapsayan Batı Akdeniz'de ise TÜFE oranının aylık yüzde 1,63, on bir aylık yüzde 11,55 ve yıllık bazda yüzde 12,98 olarak gerçekleştiğini ifade etti. Batı Akdeniz'in 26 bölge arasında aylık enflasyonda 14'üncü, on bir aylık enflasyonda 11'inci ve yıllık enflasyonda ise 17'nci sırada yer aldığına değinen Çetin, "Bu oranlara göre bölgemizde aylık ve on bir aylık enflasyonda ortalamanın üzerinde, yıllık enflasyonda ise Türkiye ile aynı değerde olduğu görülmüştür" dedi.

ÇANDIR’DAN ENFLASYON DEĞERLENDİRMESİ 

Batı Akdeniz Ekonomisini Geliştirme Vakfı (BAGEV) ve Antalya Ticaret Borsası (ATB) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı Kasım ayı enflasyon rakamlarını değerlendirdi. 

  TÜİK Kasım ayı enflasyon rakamlarını değerlendiren Ali Çandır, Kasım ayı tüketici enflasyonunun (TÜFE) yüzde 1.49 artışla beklentilerin üzerinde gerçekleştiğini kaydetti. Çandır, yıllık bazda yüzde 12.98 artış ile son 14 yılın en yüksek enflasyon rakamlarının yaşandığını belirterek, “Rakamlardan anlaşılacağı üzere ülkemiz geçtiğimiz yıla kıyasla aylık bazda yaklaşık 3 kat, yıllık bazda ise yaklaşık 2 kat daha zor bir dönem geçirmiştir” dedi.

  ÜFE tüketiciye henüz yansımadı

  BAGEV Başkanı Ali Çandır, üretici enflasyonunda (Yİ_ÜFE) bir önceki aya göre yüzde 2.02’lik, yıllıkta ise 17.30 artış gerçekleştiğini belirterek, “Üretici enflasyonu üzerindeki baskı henüz tüketici enflasyonuna tam olarak yansımamıştır. Enflasyon, ÜFE’nin itici gücüyle önümüzdeki dönemde tüketici zorlamaya devam edecektir.” Döviz fiyatlarındaki ve vergi oranlarındaki artışın yanı sıra üretimdeki girdi maliyetlerine gelen zammın üreticiyi zorladığını vurgulayan Çandır, “Üreticinin yaşadığı enflasyon baskısının perakende fiyatlara istenilen ölçüde yansıtılamaması üreticiyi zorlamaya devam etmektedir. Üretici üzerindeki baskının azaltılması için yasal düzenlemelerle KDV ve ÖTV kapsamında olmayan ürünleri kapsam içerisinde almak yerine mevcut vergilerde kolaylaştırıcı düzenlemeler yapılmalıdır. Perakende fiyatları artan ve yurt içinde üretimi düşen ürünlerimiz içinse ithalat kararları almak yerine üretimi teşvik etmeyi tercih etmeliyiz.”

 Sorumlu gıda değil

 Mevsimsel etkilerden arındırılmış çekirdek enflasyonda aylık yüzde 1.07, yıllık yüzde 12.08 oranında artış görüldüğünü belirten Çandır, çekirdek enflasyonda görülen bu artışın nedenini gıdada aramanın doğru olmadığını söyledi. Çandır, “Gıdada yaşanan artışlar tamamen mevsimsel dönem etkisinden kaynaklanmaktadır. Bu nedenle enflasyonu düşürmede odaklanılması gereken noktalar gıda dışı kalemlerdir. Nitekim işlenmemiş gıda fiyatlarının son 6 yıllık seyri incelendiğinde, yalnızca 2015 ve 2017 yıllarında enflasyonu yükseltici etkiye sahip olduğu, dört yılda ise düşürücü etki oluşturduğu görülmektedir.”

 Bu rakamlarla enflasyon hedefi tutmaz

 BAGEV Başkanı Ali Çandır, rakamlara bakıldığında orta vadeli programda yer alan enflasyon hedeflerinin gerçekleşmesinin mümkün olmadığını söyledi. Çandır, yüzde 9.5 oranındaki yıl sonu ve yüzde 5 oranındaki 2020 yılı sonu öngörülerinin gerçekleşmesinde gıda grubu dışındaki kalemlerde alınacak tedbirler, enflasyonun tek hanede tutulmasındaki önemini artırmıştır” dedi.

 En yüksek 17. bölgeyiz

 Burdur, Isparta, Antalya illerini kapsayan Batı Akdeniz’in enflasyon rakamlarını da değerlendiren Çandır, “Bölgemiz enflasyonu geçen aya göre yüzde 1.63 artış göstermiş ve ülke ortalamasıyla paralellik göstererek yıllık yüzde 12.98 olarak ilan edilmiştir.” Çandır, bölgede tüm ana harcama gruplarında artış görüldüğünü belirterek, yüzde 2.88 artış gösteren gıda ve alkolsüz içecekler grubunu, 2.79 ile giyim ve ayakkabı grubunun izlediğini belirtti. Çandır, Batı Akdeniz’in 26 bölge içinde en yüksek enflasyona sahip 17. bölge olduğuna dikkat çekti.